Miary w żeglarstwie – czym jest węzeł, ile ma stopa, ile to mila morska?
Miary w żeglarstwie – czym jest węzeł, ile ma stopa, ile to mila morska?
Słowniczek pojęć żeglarskich obfituje w wiele słów, które nie zawsze są zrozumiałe dla osób niezwiązanych z branżą morską. Co więcej, słownictwo to jest zróżnicowane i odpowiednio też dostosowane lokalnie, że niekiedy łatwo się pogubić. Pozwól, że przeprowadzimy cię przez podstawy pojęć używanych w miarach żeglarskich.
Z tego artykułu dowiesz się:
- Co to jest węzeł (kt), jaką ma wartość oraz co określa
- Czym jest stopa (ft) oraz jaką ma wartość
- Ile ma mila morska (nM) i czym się różni od mili lądowej
–
Co to jest węzeł (kt), jaką ma wartość oraz co określa
Węzeł morski, a z angielskiego KNOT to jednostka miary określająca prędkość poruszania się jednostki na wodzie. Znając angielskie tłumaczenie, warto dodać, że jest on określany skrótowo jako “kt” lub “kn”.
Wartość liczbowa węzła to odpowiednio przedstawiona prędkość statku według poniższego wzoru:
1 węzeł morski = 1 mila morska/h = 1,852 km/h ≈ 0,514444 m/s
Czyli wyjaśniając jest to dystans pokonywany w przeciągu godziny odpowiadający jednej mili morskiej.
Warto zaznaczyć, że węzły można spotkać nie tylko na morzu. Niektóre państwa stosują węzły również w ruchu powietrznym.
Czym jest stopa (ft) oraz jaką ma wartość
Stopa, czyli z angielskiego feat a w skrócie ft to jednostka miary, która w korelacji z ludzką stopą liczy od 29 do 32 centymetrów.
Rozbieżność ta wynika z kulturowych różnic oraz tych związanych z różnicami w średnich długościach poszczególnych części ciała w różnych zakątkach świata.
Przyjmuje się jednak uśrednioną wartość stopy, która mierzy 30.2 centymetrów.
Niemniej jednak warto wspomnieć skąd ta rozbieżność pochodzi w praktyce. Dla przykładu – polska staropolska stopa mierzy 29.7 centymetrów, gdzie litewska stopa to już 32 centymetry. Stopa egipska to 35 centymetrów, a drezdeńska to 28.3 centymetrów.
Ile ma mila morska (nM) i czym się różni od mili lądowej
Mila morska to jednostka miary stosowana w nawigacji i określeniu prędkości poruszania się jednostki na wodzie. Co więcej – milę morską stosuje się również w lotnictwie.
Mila morska liczy dokładnie 1852 metry. W porównaniu do mili lądowej jest nieco dłuższa, mila lądowa to “raptem 1609 metrów.
Skrót NM pochodzi z języka angielskiego określenia nautical mile.
Mila morska to jednostka ściśle powiązana z kulą ziemską, która z racji, że jest geoidą rzutuje na pomiar mili morskiej. Długość tej miary jest bowiem powiazana z długością łuku południka ziemskiemu, który z kolei jest odzwierciedleniem jednej minuty koła wielkiego. Dlatego też, z racji różnych pomiarów, na różnych szerokościach geograficznych, “klasyczna” definicji mili może ulegać zmianie.
W celu zapobiegania rozbieżnością ustanowiono jednostkę uniwersalną. International Nautical Mile, w skrócie INM, to jednostka upowszechniona przez Międzynarodowe Biuro Miar i Wag i odpowiada dokładnie 1852 metrom, które uznaje się za wiążącą długość mili morskiej.
